WYTRWAŁOŚĆ, TALENT I WSPARCIE KLUCZEM DO SUKCESU
10 lutego, 2022 2022-11-10 13:58Autor: dr Włodzimierz Świątek
Badania pokazują wyraźnie, że ci którzy odnieśli największe sukcesy w nauce, sporcie, biznesie, sztuce, muzyce, technice i technologii, byli jednocześnie wybitnie utalentowani i wytrwali w swoich działaniach. Sam talent nie jest żadną gwarancją sukcesu – wyjaśnia dr Włodzimierz Świątek, nasz ekspert i wykładowca na kierunku Zarządzanie i Przywództwo na Uniwersytecie SWPS.
Czym jest wytrwałość?
Jedna z definicji mówi nam, że wytrwałość (ang. perseverance) – to konsekwencja, upór i zdecydowanie w działaniu oraz dążeniu do celu. Wytrwałość jest także określana jako nieugiętość, niezłomność, samozaparcie, cierpliwość i wytrwanie. W psychologii motywacji wytrwałość jest określana jako cecha wolicjonalna, wymieniana często w zestawie takich cech jak: odwaga, upór, zaciętość, zdyscyplinowanie, bojowość, ambicja, zaangażowanie, chęć odniesienia sukcesu. Wytrwałość to cecha nabyta, co oznacza, że możemy ją rozwijać, wzmacniać i doskonalić poprzez odpowiednio zaplanowany i przemyślany trening. Wytrwałość jest elementem naszego kapitału emocjonalnego, który jest zdolnością panowania nad emocjami, spostrzegania i oceniania ekspresji emocji oraz ich wpływu na nasze myślenie i zachowanie.
Lepszy przegrywa z bardziej wytrwałym
Profesor Angela Lee Duckworth z Wydziału Psychologii University of Pensylvania, zajmująca się w swoich badaniach paradoksalną psychologią wytrwałości, twierdzi, że duże znaczenie dla osiągania sukcesów ma właśnie wytrwałość. Ludzi wytrwałych charakteryzuje umiejętność wkładania wysiłku i zaangażowania w dążenie do celu przez długie lata, wbrew przeciwnościom, mimo porażek czy nieuniknionych okresów zastoju. Niezwykły talent w danej dziedzinie nie oznacza zazwyczaj wytrwałości. Talenty i wytrwałość są od siebie względnie niezależne.
Ludzie utalentowani (jako grupa) są średnio mniej wytrwali niż inni ludzie. Osiągnięcia najlepszych sportowców, artystów, naukowców czy innowatorów były możliwe dopiero dzięki połączeniu dwóch kluczowych czynników: talentu i wytrwałości. Obserwacje pokazują, że w codziennym życiu ludzie, którzy są jednocześnie utalentowani w jakiejś dziedzinie i wytrwali, zdarzają się dość rzadko. Badania pokazują, że wytrwałość koreluje istotnie z sumiennością. Jak zauważa psycholog Jarosław Kulbat, wytrwałość (mierzona kwestionariuszowo) manifestuje się konsekwencją w osiąganiu długofalowych celów: „To pasja i odporność na utrudnienia – na zmęczenie czy wyczerpanie, na przeciwności czy przeszkody, na zniechęcenie i rozczarowanie. Wytrwałość tak rozumiana, to trzymanie się planu na przyszłość. Nie przez tydzień, nawet nie przez kilka miesięcy. Wytrwałość to dążenie do celu każdego dnia przez długi czas, czasem nawet lata. Dla ludzi wytrwałych w takim sensie realizowanie znaczących życiowych celów przypomina raczej udział w maratonie niż serii biegów na krótkich dystansach”.
Jak rozwijać i wzmacniać wytrwałość?
Młoda liderka (lat 35), kierująca zespołem interdyscyplinarnym w firmie z branży IT, zapytała mnie podczas rozmowy: Jak długa czeka mnie droga do osiągnięcia ważnego dla mojego zespołu celu? Jak wiele wysiłku musimy jeszcze włożyć w jego osiągniecie? Czy są jakieś sposoby, aby skrócić znacząco czas dotarcia do najważniejszego celu? Powiedziała mi także, że sama czasem odczuwa pokusę, żeby zająć się czymś innym, niż dążeniem do celu biznesowego wyznaczonego przez firmę. Dodała również, że jej ludzie w zespole (m.in. programiści, analitycy, graficy, testerzy) tracą często cierpliwość i nie są w stanie wytrwać w procesie realizacji jakiegoś ważnego projektu, który trwa przez kilka miesięcy. W związku z tym w zespole dochodzi często do konfliktów, bo ludzie są zbyt mało wytrwali, niecierpliwi, kapryśni i zmienni. Oni preferują wielozadaniowość (tzw. multitasking) – czyli wykonywanie jednocześnie większej ilości różnych zadań biznesowych. Ale efekt jest czasem taki, że część tych zadań jest wykonywana niewłaściwie i zawiera zbyt dużą ilość błędów, które potem jest trudno naprawić. Często bywa tak, że wielozadaniowość nie zawsze idzie w parze z efektywnością.
Aby zaradzić tej trudnej sytuacji, liderka zespołu zamówiła w pewnej firmie szkoleniowej trening dla swojego zespołu z zakresu uważności (mindfulness) i koncentracji na zadaniach. Podczas tego szkolenia doszło do wielu zabawnych sytuacji. Okazało się, że większa część uczestników (zaliczana do pokolenia Y, czyli millenialsów) nie była w stanie wykonać poprawnie proponowanych przez trenerów ćwiczeń i zadań. Jeden z uczestników, tak oto skomentował swoje odczucia z tego szkolenia: „Trening uważności i koncentracji na zadaniach był bardzo profesjonalnie poprowadzony, ale ja niestety ze względu na moją wrodzoną niecierpliwość, nie byłem w stanie wykonać żadnego ćwiczenia. I nie wiem, jak mam sobie z tym poradzić. Zauważyłem, że jako reprezentant pokolenia Y mam duży problem z cierpliwością, wytrwałością i koncentracją na zadaniu”. Liderka zespołu nie była zadowolona z efektów tego szkolenia i zaczęła szukać innych sposobów, które mogłyby pomóc jej samej oraz jej podwładnym rozwijać i wzmacniać wytrwałość.
Wytrwałość rośnie z wiekiem
Wyniki badań opublikowane przez prof. Angelę Lee Duckworth w książce „Upór. Potęga pasji i wytrwałości” pozwalają przypuszczać, że wytrwałość rośnie w stałym tempie w ciągu życia człowieka: im człowiek starszy, tym robi się bardziej wytrwały. Na wykresie sporządzonym przez badaczkę wyraźnie widać, że najwyższy poziom wytrwałości występuje u osób w wieku 50+ (tu krzywa wytrwałości idzie mocno w górę). Profesor Duckworth tak oto komentuje i interpretuje wynik tych badań: „Pokolenie starsze, pamietające czasy wielkiego kryzysu, może być bardziej zdeterminowane niż generacja Y, bo podlegało innym siłom kulturowym niż te, z którymi mamy do czynienia dzisiaj. Ponadto, upór i wytrwałość rzeczywiście umacnia się wraz z rozwojem życiowej filozofii, nabywaniem umiejętności podnoszenia się z kolan po potknięciach i rozczarowaniach oraz doskonaleniem zdolności do odróżniania celów niskiego poziomu (z którymi powinno się łatwo rozstawać) od tych ważniejszych (wymagających większej wytrwałości)”.
Problemy z wytrwałością – jak im zaradzić?
Seria tych wypowiedzi może nas przerażać i zastanawiać: Czy dla tego typu mało wytrwałych osób nie ma już żadnego ratunku? Jak można wytłumaczyć genezę tak poważnych problemów z wytrwałością? Psychologowie twierdzą, że nie można wykluczyć, że wzrost wytrwałości stanowi odzwierciedlenie zmian rozwojowych. W takim ujęciu – jak zauważa Jarosław Kulbat, psycholog z Uniwersytetu SWPS – „ludzie młodsi preferują raczej podejmowanie wyzwań czy poszukiwanie wrażeń, co nie sprzyja wytrwałości, zwłaszcza w warunkach pokusy. Ludzie starsi zaczynają nad poszukiwanie wyzwań preferować specjalizowanie się w wybranej dziedzinie. Różnice w wytrwałości byłyby więc odzwierciedleniem naturalnych i uzasadnionych zmian rozwojowych, kiedy młodzieńcza eksploracja otaczającego człowieka świata, poznawania swoich ograniczeń czy odkrywania pasji zaczyna ustępować pragnieniom stabilizacji życiowej czy zrównoważonego rozwoju. Znaczenia nabierają wtedy cele długofalowe, kluczowe z perspektywy całego życia, a nie miesiąca czy roku”.
Utalentowani i wytrwali wygrywają
Najlepszym przykładem skuteczności przemyślanego ćwiczenia jest historia wybitnych szachistek trzech sióstr Polgar. Kiedy Susan miała 19, Zsuzsa 14, a Judit 12 lat, siostry wystąpiły jako drużyna w olimpiadzie szachowej kobiet i jako pierwszy węgierski zespół pokonały reprezentantki Związku Radzieckiego, stając się bohaterkami narodowymi. W wieku 21 lat Zsuzsa została pierwszą arcymistrzynią w dziejach rozgrywek szachowych, a Judith wkrótce potem wywalczyła ten tytuł, mając zaledwie 15 lat. Historia sióstr Polgar znakomicie ilustruje skuteczność przemyślanego ćwiczenia. Ich nauczycielem, mentorem i trenerem był ich ojciec Laszlo Polgar (psycholog edukacyjny), który w latach 60. XX wieku sformułował pogląd, że „geniusz się tworzy, a nie rodzi”. Przeprowadzone przez niego badania dobitnie pokazały, że kluczem do uzyskania wybitnych osiągnięć, jest połączenie następujących czynników: talent wsparty przemyślanym ćwiczeniem oraz ciężka praca nad sobą połączona z wytrwałością i determinacją w dążeniu do celu.
Kto może Cię wesprzeć w dążeniu do celu?
Któż nie miał momentu, w którym pomyślał: „Muszę w końcu coś zmienić– tak dalej być nie może” ? Zapewne większość z nas. Te słowa dotyczą zarówno życia zawodowego jak i osobistego, dotyczą zarówno liderów, menadżerów, specjalistów, jak i osób które rozwijają swoje biznesy lub starają się łączyć życie zawodowe z prywatnym.
Jak wprowadzić skuteczne zmiany w swoim życiu zawodowym lub prywatnym?
Skuteczną receptą może być drugi człowiek, który będzie nam w tej zmianie towarzyszył. Na przykład mentor. Dobry mentor jest niczym profesjonalny trener personalny – ustala z Tobą co chcesz osiągnąć, zaproponuje plan działań, przygotuje Cię do procesu, aby był dla Ciebie bezpieczny, będzie Cię wspierał i motywował w dążeniu do celu, w razie potrzeby dawał wskazówki.
Dobry mentor da Ci także odwagę do zmiany Wskazanie kierunku tych przemian zostawia jednak komuś innemu. Komu? Głównemu lub głównej zainteresowanej – bo jeśli dojrzejesz już do zmiany to Ty będziesz jej głównym bohaterem.
Jeśli zastanawiasz się:
- Jak podnieść kompetencje osób pracujących w Twoim zespole?
- Jak przyspieszyć swój rozwój zawodowy lub osób w Twoim zespole?
- Jak skutecznie wprowadzić zmiany w Twoim życiu zawodowym lub prywatnym?
- Jak poprawić work-life balance?
- Jak przyspieszyć rozwój firmy?
Sprawdź na czym polega mentoring biznesowy lub menadżerski – Kliknij TU
lub sprawdź program szkolenia z zarządzania zmianą – Kliknij TU.
Masz pytania?
Szukaj
Kategorie
- Baza Wiedzy (62)
- Emocje, stres i odporność psychiczna (1)
- Komunikacja interpersonalna (5)
- Matematyka biznesowo-handlowa (14)
- Mentoring i coaching (19)
- Optymalizacja procesów biznesowych (24)
- Rentowna sprzedaż i negocjacje (19)
- Rozwój osobisty (19)
- Strategia, sprzedaż i marketing (27)
- Wizerunek i marka osobista w biznesie (8)
- Współpraca hybrydowa i online (5)
- Zarządzanie zespołem (20)
- Zarządzanie zmianą (11)
- Wydarzenia (48)
Popularne posty
- Błędy w delegowaniu zadań i odpowiedzialności – jak ich unikać: praktyczne wskazówki
- Sztuka delegowania zadań: klucz do efektywnego zarządzania
- ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA A SUKCES ZAWODOWY: JAK NA SIEBIE WZAJEMNIE WPŁYWAJĄ
- NEUROKOMUNIKACJA: KLUCZ DO LEPSZYCH RELACJI ZAWODOWYCH I OSOBISTYCH
- MENTOR BIZNESU VS. COACH BIZNESOWY: KIEDY SKORZYSTAĆ Z POMOCY PROFESJONALISTY?